Američki vojnik Trevis King, koji je u utorak prešao liniju razgraničenja Južne i Severne Koreje i, kako se pretpostavlja, nalazi se u severnokorejskom pritvoru, mogao bi da izazove diplomatsku glavobolju Sjedinjenim Američkim Državama, ocenio je Si-En-En (CNN).

„Verujemo da je on trenutno u pritvoru Demokratske Narodne Republike Koreje. Radimo sa našim kolegama iz Korejske narodne armije na rešavanju ovog incidenta“, saopštio je portparol američkih snaga u Južnoj Koreji pukovnik Isak Tejlor.

Veruje se da je King prvi američki vojnik koji je prešao u Severnu Koreju od 1982. godine.

Nije poznato šta bi Severna Koreja mogla da zahteva da isporuči Kinga američkim vlastima, ili bi mogla da ga iskoristi u propagandne svrhe.

Neizvesno je kakav značaj King ima za vojne obaveštajne službe Severne Koreje. Kao vojnik, verovatno nije imao pristup informacijama najvišeg nivoa, ali samim tim što je u američkom vojnom sistemu, možda bi mogao da govori o stvarima kao što su raspored baza ili koje jedinice i broj trupa su tamo locirane, naveo je CNN.

Kao vojnik i državljanin SAD, kako se ocenjuje, King daje Pjongjangu potencijalno moćnu pregovaračku monetu.

Američki vojni zvaničnici kažu da je King „namerno i neovlašćeno“ prešao u Severnu Koreju dok je obilazio Zajedničku bezbednosnu zonu, kompleks objekata unutar 250 kilometara dugačke demilitarizovane zone (DMZ) koja razdvaja sever i jug Koreje od završetka Korejskog rata 1953. godine.

King je konjički izviđač koji se pridružio vojsci januara 2021. U vreme njegovog premeštaja u Južnu Koreju, King je bio raspoređen u 6. eskadrilu, 1. konjički puk, borbeni tim 1. brigade, 1. oklopnu diviziju iz Fort Blisa, Teksas, prema portparolu vojske Brajsu Dubiju.

Američki zvaničnici nisu rekli koliko dugo je King bio u Južnoj Koreji, ali se u jednom trenutku suočio sa disciplinskom kaznom zbog napada i proveo je 50 dana u pritvoru.

Nije poznato da li je King to vreme proveo u pritvoru Južne Koreje ili u američkom vojnom pritvoru, ali prema rečima američkih zvaničnika, u nekom trenutku nakon puštanja na slobodu je otpraćen na aerodrom na let nazad za Sjedinjene Države.

Na aerodromu, Kingova pratnja nije mogla da prođe sa njim bezbednosni kontrolni punkt, pa je on u nekom trenutku nakon toga napustio aerodrom i kasnije krenuo u obilazak Zajedničke bezbednosne zone.

Nekoliko američkih vojnika prešlo je na stranu Severne Koreje u decenijama nakon završetka Korejskog rata, ali nije bilo takvih slučajeva u skorije vreme. Za sada je nepoznato kakve su bile Kingove namere.

Međutim, dešavalo se da su američki državljani ostajali zarobljeni u Severnoj Koreji ili su držani u pritvoru, ponekad na duže vremenske periode, dok američki zvaničnici ne uspeju da izdejstvuju njihovo oslobađanje, uz ustupke Pjongjangu.

Poslednji Amerikanac za koga se zna da je zadržan u Severnoj Koreji bio je Brus Bajron Lorens, koji je, prema severnokorejskim državnim medijima, prešao iz Kine u Severnu Koreju.

Pjongjang je optužio Lorensa da radi za Centralnu obaveštajnu agenciju, ali ga je pustio oko mesec dana nakon što je priveden, na intervenciju švedske Ambasade u Severnoj Koreji.

Američki student Oto Varmbir otišao je tamo kao turista 2016. godine, a njegov planirani petodnevni boravak pretvorio se u 17-mesečni pritvor, nakon što je optužen da je pokušao da ukrade politički transparent iz hotela.

Vormbir je osuđen na 15 godina teškog rada po toj optužbi, ali je pušten 2017. u lošem fizičkom stanju.

Vašington je saopštio da je bio mučen u pritvoru. Umro je manje od nedelju dana nakon što se vratio u SAD sa teškim oštećenjem mozga.

Možda najpoznatiji slučaj prelaska američkog vojnika u Severnu Koreju bio je slučaj narednika američke vojske Čarlsa Dženkinsa, koji je prešao na sever 1965. dok je bio stacioniran u američkoj vojnoj jedinici u blizini DMZ-a.

Dženkins je kasnije tvrdio da je zažalio što je to uradio i za odluku okrivio alkohol.

Dok je bio u Severnoj Koreji, pojavljivao se u propagandnim filmovima, podučavao severnokorejske špijune engleski i provodio do osam sati dnevno proučavajući spise severnokorejskih lidera.

Dozvoljeno mu je da napusti Severnu Koreju 2004. godine, dve godine nakon što je njegovoj supruzi, japanskoj državljanki koja je kidnapovana iz svog doma u Japanu 1978. godine, odobreno da napusti tu zemlju prema sporazumu između Pjongjanga i Tokija.

Odnosi između SAD i Severne Koreje su decenijama napeti, a tenzije rastu, pošto je Pjongjang pojačao svoje nuklearne i raketne programe nakon neuspeha pregovora 2019. između tadašnjeg američkog predsednika Donalda Trampa i severnokorejskog lidera Kim Džong Una.

Severna Koreja je tri puta ove godine testirala interkontinentalne balističke rakete i optužila Vašington i Seul da podstiču tenzije vojnim vežbama i raspoređivanjem oružja, uključujući i podmornicu američke mornarice sa balističkim projektilima u južnokorejskoj luci Busan.

Prošle godine, Severna Koreja je probno ispalila više od 90 krstarećih i balističkih projektila, uključujući i onu koja je letela iznad Japana, uprkos međunarodnim sankcijama, podseća američka TV mreža.

Sjedinjene Države nemaju zvanične diplomatske odnose sa Severnom Korejom. Umesto toga, švedska ambasada u Pjongjangu deluje kao veza za SAD.

Izvor: Tanjug